“Əgər əvvəllər həkimlər əsasən ana və uşaq arasında Rh konfliktinə səbəb ola biləcək Rh faktoru ilə maraqlanırdılarsa, indi onların vəzifələrindən biri qan qruplarında immunoloji konflikt risklərini minimuma endirməkdir”.

“Zirvə yolu” xəbər verir ki, bunu Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssis-eksperti Reyhan Tağızadə deyib.

O bildirib ki, hamiləlik hər bir qadının həyatındakı ən gözəl dövrlərindən biridir: “Bu, həyəcanlı gözləmə, xoş çətinliklər və dölün sağlamlığı ilə bağlı narahatlıqlar dövrüdür. Təyin edilmiş tədqiqatların siyahısına hər iki tərəfin qan qrupunu və Rh mənsubiyyətini təyin etmək üçün analiz daxildir”.

R.Tağızadə söyləyib ki, ana və körpənin qan qrupları fərqli olduqda qan qrupunun uyğunsuzluğu və ya AB0 konflikti baş verir: “Bu, bir uşağın doğulması prosesində ciddi fəsadlara səbəb ola bilər, fetal orqanların formalaşmasını və yenidoğanın hemolitik xəstəliyinin görünüşünü ləngidə bilər. Uyğunsuzluğu yalnız qrup anticisimləri üçün testdən sonra müəyyən etmək mümkündür.

AB0 sistemində immunoloji konflikt nəzəri olaraq ana və körpənin müxtəlif qan qruplarına malik olduqda yarana bilər, yəni:

• ana I və ya III qrupa, uşaq II qrupa malikdir;

• ana I və ya II, körpə – III;

• anada I, II və ya III qrup, uşaqda IV qrup var.

Ən təhlükəli vəziyyət – anada I qrup, uşaqda isə II və ya III qrupdur və bu ən çox konfliktə və körpədə hemolitik xəstəliyin inkişafına səbəb ola bilər.

Qeyd etmək lazımdır ki, I qrupu olan qadınlarda Rh faktorundan asılı olmayaraq, uyğunluğa nail olmaq ən çətindir. Yeganə optimal variant, ata və dölün də I qrupa sahib olmasıdır. Bir atanın fərqli bir qrupu varsa, immunoloji konfliktin inkişaf riski artır.

Risk qrupuna daxil olan qadınlara aiddir: qan köçürənlər, abort edənlər, artıq hemolitik xəstəliyi və ya əqli inkişafdan qalan uşaqları olanlar.

Hamiləlik dövründə və uşaq doğulduqdan sonra mümkün fəsadlar: ödəm, dərinin sarılığı, anemiya, qaraciyər və dalağın ölçüsünün artması ilə dölün hemolitik xəstəliyinin inkişafı, fetal hipoksiya, göbək ciyəsinin və plasentanın qalınlaşması, uşaqda ürək-damar sisteminin pozulması, fiziki və zehni inkişafın gecikməsi. Rezus konfliktinin ağırlaşmaları – uşaqlıqdaxili fetal ölüm, hamiləliyin sonlanma riski, ölü doğum və yeni doğulmuş uşağın hemolitik xəstəliyi”.

Mütəxəssis-ekspert vurğulayıb ki, qanköçürmə (hemotransfuziya) donordan və ya xəstənin özündən alınan qan və ya onun komponentlərinin xəstəyə köçürüldüyü bir prosesdir: “Qanköçürmə tələb olunan şəxslərə aiddir: onkoloji xəstələr, qan xəstəlikləri olan xəstələr (leykoz, anemiya, bəzi irsi xəstəliklər), orqan transplantasiyası, cərrahi müdaxilələrə, qan damarlarında və ürəkdə əməliyyatlara ehtiyacı olan xəstələr, bədbəxt hadisə nəticəsində zərər çəkmiş, xəsarət almış və ya ağır yanıqlar, qəzada çox qan itirən şəxslər.

Qanköçürmədən əvvəl mütləq resipientin qan qrupunu və Rh faktorunu təyin etmək lazımdır. Şəxsiyyət vəsiqəsində qan qrupu haqqında məlumatlar olsa belə, transfuziyadan əvvəl onu yenidən yoxlamaq lazımdır (birincisi, qan qrupunun əvvəlki təyini səhvini aradan qaldırmaq, ikincisi, qan qrupu antigenlərinin aşkar olunmadığı xəstəliklər var).

Çoxlu qanköçürmə alan xəstələrdə (xərçəng xəstələri, talassemiyalı xəstələr) donor və resipiyentin qanının fərdi uyğunluğu yoxlanılmalıdır. Fərdi uyğunluq testi resipientdə donorun eritrositlərinə qarşı yönəlmiş anticisimlərin olmadığına əmin olmağa və beləliklə, xəstənin qanı ilə uyğun olmayan eritrositlərin köçürülməsinin qarşısını almağa imkan verir.

Bundan əlavə, donor qanının 4 infeksiya üçün yoxlanılması mütləqdir: bunlar hepatit B və C, sifilis və HİV-dir”.