“Dərman vasitələri haqqında” qanuna dəyişikliklərin əsas məqsədi məlum olub.
“Zirvə yolu”nun məlumatına görə, layihə “Səhiyyə və tibbi sığorta sahəsində idarəetmənin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı bir sıra tədbirlər və Azərbaycan Prezidentinin “Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi haqqında Əsasnamənin, nazirliyin strukturunun təsdiq edilməsi və aparatının işçilərinin say həddinin müəyyən edilməsi barədə” 2006-cı il 25 may tarixli 413 nömrəli, “İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi haqqında” 2017-ci il 6 sentyabr tarixli 1592 nömrəli, “Azərbaycan Respublikasında icbari tibbi sığortanın tətbiqinin təmin edilməsi ilə bağlı bir sıra tədbirlər haqqında” 2018-ci il 20 dekabr tarixli 418 nömrəli, “Milli Hematologiya və Transfuziologiya Mərkəzinin yaradılması haqqında” 2019-cu il 23 dekabr tarixli 895 nömrəli fərmanlarında dəyişiklik edilməsi barədə” ölkə başçısının 2022-ci il 13 may tarixli 1677 nömrəli Fərmanının 7.2-ci bəndinin icrasını təmin etmək məqsədilə hazırlanıb.
Təqdim edilən layihədə dünya praktikası əsas götürülərək Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı, Avropa Dərman Agentliyi, ABŞ-ın, Yaponiyanın və İsrailin müvafiq dövlət qurumları tərəfindən istifadəsinə icazə verilməsi, habelə Avropa İttifaqına, Avropa Azad Ticarət Assosiasiyasına üzv ölkələrdə, Avropa İttifaqı ilə Gömrük İttifaqı Sazişi qüvvədə olan ölkələrin ən azı birində istehsal olunan və (və ya) dövlət qeydiyyatına alınmış və istifadəsinə icazə verilməsi meyarları nəzərə alınmaqla dərman vasitələrinin xarici (beynəlxalq) qeydiyyatının tanınması nəzərdə tutulub.
Bu dərman vasitələrinin sadələşdirilmiş ekspertizanın nəticələrinə əsasən xarici (beynəlxalq) qeydiyyatı tanınaraq dərman vasitələrinin dövlət reyestrinə daxil edilməsi üçün tələb olunan sənədlərin sayı azaldılmış və sadələşdirilmiş, qeydiyyat prosedurlarının müddətləri azaldılmışdır. Bununla yanaşı dərman vasitələrinin xarici (beynəlxalq) qeydiyyatının tanınmasına müraciət edən ərizəçi qismində istehsalçı ilə yanaşı topdansatış əczaçılıq müəssisəsi nəzərdə tutulub. Beləliklə də dərman vasitələrinin Azərbaycan Respublikasına gətirilməsi məqsədilə qeydiyyatı üçün müraciət edə biləcək tərəflərin dairəsi genişlənmiş və bütövlükdə qeydiyyat prosesi surətləndirilib.
Qanun layihəsində dərman vasitələrinin dövriyyəsinə nəzarəti təmin etmək məqsədilə Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən aparılan elektron təqib və izləmə (track and trace) sisteminin tətbiq edilməsi nəzərdə tutulub. Bu sistem istehsal və idxal olunan markalanmalı malların dövriyyəsinə, topdan və pərakəndə satışına nəzarəti həyata keçirən və bununla bağlı məlumatları qeydə alan informasiya ehtiyatı olacaqdır. Həmçinin dərman vasitələrinə reseptlərin elektron formada yazılmasına imkan verən sistemin tətbiqi nəzərdə tutulub.
Bununla yanaşı layihədə dövlət qeydiyyatına alınmış dərman vasitələrinin tənzimlənən qiymətlərdən yuxarı qiymətlərlə satılması qadağan olunur (hazırda tənzimlənmiş vahid qiymətlərlə satıla bilər).
Həmçinin qanun layihəsində bioloji aktiv qida əlavələri ilə əlaqədar tənzimləmələr təkmilləşdirilir (adlarının yazılması, apteklərdə saxlanılması, reklamlarda verilməsi). Bioloji fəallığa malik qida əlavəsinin və dövlət qeydiyyatına alınmış dərman vasitəsinin adlarında ən azı 4 hərf fərqi olması tələbi müəyyən edilmiş, bioloji fəallığa malik qida əlavəsinin tərkibində olmayan maddənin onun adında istifadəsi qadağa edilib.
Layihədə tibb vasitələrinə dair tənzimləmələr (idxalı, sertifikatlaşdırılması, reyestrinin aparılması), dərman vasitələrinin idxalına icazə verilməsi proseduru, dərman vasitələrinə reseptlərin yazılması qaydası (o cümlədən reseptdə dərman vasitələrinin ticarət adının deyil, tərkibinin yazılması tələbi) müəyyən edilib.
Beləliklə, qanun layihəsinin qəbul edilməsi dərmanların dövlət qeydiyyatı prosedurunun optimallaşdırılması, ölkə ərazisinə idxal edilən keyfiyyətli dərman vasitələrinin sayının artırılması, ölkədə yarana biləcək dərman qıtlığının aradan qaldırılması və dərman vasitələrinin istehsalı ilə məşğul olan etibarlı və tanınmış istehsalçıların dərman vasitələrinin dövlət qeydiyyatına alınmasının sadələşdirilməsi, innovativ dərman vasitələrinin dövlət qeydiyyatına cəlb edilməsi, ekspertizanın həyata keçirilmə müddətlərinin azalması, tələb edilən sənədlərin azalması və sahibkarlıq subyektləri üçün prosesin sadələşdirilməsinə səbəb olacaq.
